Andalu en genderneutrale taal
18 Augustus 2020
Aan de Spaanse kusten en in de grote steden kun je met een mondje Spaans overal terecht, men is gewend aan de ietwat gebrekkige beheersing van deze taal door het merendeel der toeristen. Of wij de Spanjaarden, of in dit geval de Andalusiërs, ook verstaan is een heel ander verhaal.
Andalusisch
Het Andalusisch is een curieuze manier om Spaans te spreken, volgens taalkundigen is het geen dialect want het wordt in iedere provincie anders gesproken. De geografische gebondenheid van de verschillende manieren waarop men het Andalusisch spreekt wordt echter steeds minder vanwege de grotere mobiliteit van de bevolking. Het meest kenmerkende in de uitspraak is 'el seseo' en 'el ceceo',
Seseo is als de letters c (vóór de e en i) en z uitgesproken worden met een klank die gelijk is aan de letter s. `Cereza´ (kers) wordt dan serésa, `cierto´ (zeker) wordt siérto en `zapato´(schoen) wordt sapáto. Ruw geschat is deze uitspraak voornamelijk te horen in het noorden van Andalusië.
Ceceo is als de s wordt uitgesproken als een z. `Casa´(woning) wordt dan kaza en ´persona´ wordt perzona. Deze uitspraak hoort men voornamelijk in het zuiden van Andalusië.
Dan is er nog het 'yeismo' de naam die men geeft aan een uitspraak waarbij de 'll' in een woord als 'caballo' of 'cuello' uitgesproken wordt als een 'y' dus 'cabayo' en ''cueyo' maar dat verschil is voor een buitenlander moeilijk te horen.
De letter l wordt vaak als een r uitgesproken en i.p.v. 'alcalde' (burgemeester) hoort men dan arcarde, alguno ( enige) wordt arguno en 'alto' wordt uitgesproken als arto.
Andalusiërs zijn ware woordkunstenaars en hebben een sterke orale traditie. Ze zijn zeer spraakzaam en door het afkorten van woorden kan men meer zeggen in hetzelfde tijdsbestek. Nada (niets), todo (alles)en dos (twee) klinken dan als na, tó, en doh.
Alledaagse beleefdheidsfrases die u ongetwijfeld wel eens gehoord heeft zijn in het Spaans: ´como estas´(hoe gaat het) maar de rasechte Andalusiër zal dit uitspreken als com-eta, ´estas bueno´ (ben je oké) wordt samengetrokken tot ta-bueno en ´para que´ (waarom) wordt pa-que.
Als u eenmaal gewend bent aan de grondregels van het Andalusisch wordt het een stuk beter verstaanbaar. Maak echter nooit de onvergeeflijke fout te zeggen dat Andalusisch een slechte manier van Spaans spreken is, dit wordt gezien als respectloos of wel een 'farta de rehpeto' (falta de respecto).
Genderneutrale taal
Om radicale feministen tevreden te stellen schijnt men nu over la Covid-19 te moeten spreken als men het over de ziekte (la enfermedad) heeft en el Covid-19 als men het virus (el virus) bedoelt.
Dat een en ander op het gebied van genderneutrale taal haast komische afmetingen begint te vertonen mag blijken uit wat onlangs de gezaghebbende RAE (Real Academia Española) opmerkte over wat in Spanje de 'lenguaje inclusivo' wordt genoemd. De vraag werd gesteld wat te doen met het bijvoeglijk naamwoord 'feliz' (gelukkig) als het meervoud wordt gebruikt in zinnen als 'Las chicas estan felices' (De meisjes zijn gelukkig) en 'Los chicos estan felices' (De jongens zijn gelukkig). Het wordt dan Lxs chicxos estan felicxs volgens de strijders voor een genderneutraal taalgebruik.
Er is ook nog de mogelijkheid om het apenstaartje te gebruiken en dan lezen we dus L@s chic@s estan felices.
Vicepresidente Carmen Calvo heeft gevraagd om voortaan de lenguaje inclusivo, zoals een niet sexistisch taalgebruik wordt genoemd, te gebruiken. Voor todos en todas gebrukt men dan tod@s maar todxs en todes zijn ook toegestaan volgens de voorvechters en voorvechtsters voor een meer egalitaire maatschappij. De RAE verklaarde desgevraagd dat het gebruik van de x vreemd is aan de morfologie van het Spaans en onnodig en onuitspreekbaar.
Het merendeel der taalkundigen hoopt dat deze taalverkrachting slechts van tijdelijke aard zal zijn. Waarvan akte.