Interview met brandweercommandant Manolo Morales
13 Augustus 2019
De temperaturen lopen weer op en je ziet meer en meer brandjes ontstaan door de droogte en de hitte. Geregeld hoor je de loeiende sirenes van de brandweerwagens in de straten en zie je de brandweerhelikopter overvliegen.
“Een brandweerman moet een beetje gek zijn; wanneer de hele wereld de ene kant uitloopt, loopt hij de andere kant op.” Dit zijn de woorden van Manolo Morales, chef van het brandweerkorps van Mijas.
Manolo kwam 33 jaar geleden vanuit Cádiz naar de gemeente Mijas en sloot zich aan als vrijwilliger bij de civiele bescherming. Toen in 2002 een grote brand in Mijas uitbrak werd een brandweerkorps opgericht waar Manolo zich ook gelijk bij aansloot. Nu, 17 jaar later is hij de chef van het korps en leidt zijn mannen en vrouwen door hete vuren. Hij vertelt ons wat meer over de brandweer in Mijas.
De brandweer van Mijas is opgericht in 2002 en vormt al 17 jaar een hecht team. De brandweerlieden brengen dag en nacht door in de brandweerkazerne, ze trainen, eten, ontspannen en slapen samen in dit gebouw. Hoe is de dienst opgebouwd en hoeveel vrouwen maken deel uit van jullie team?
We zijn met minimaal 32. We hebben 5 groepen van 6 brandweerlieden, dat maakt 30. We hebben een collega in de preventiedienst en ik. Verder hebben we nog de administratieve collega. Ons idee is om dit jaar meer mensen aan te nemen maar daar moet de politiek over beslissen.
De structuur bij de brandweer hangt af van de grootte van de dienst. Wij hebben hier bijvoorbeeld een brandweerstructuur met de rangen van korporaal, sergeant en commandant.
‘s Morgens komt de korporaal aan en verdeelt de posten: jij gaat als bravo-1 bij een brand, als eerste met de spuit, jij bent bestuurder van de vrachtwagen, enz. Hij verdeelt dus het werk van die dag en zegt tegen elk lid wat zijn / haar functie zal zijn die dag. Dit roteert zodat er elke dag afwisseling is. Iedereen weet dus wat hij / zij moet doen, zeker op het moment dat we naar buiten moeten gaan.
In ons korps zijn twee vrouwen, wat veel is. Er zijn plaatsen, bijvoorbeeld Marbella, waar 80 brandweermannen zijn maar geen enkele vrouw. In Málaga zijn er ook heel weinig, één of twee. In verhouding zijn er hier tamelijk veel.
In de brandweerkazerne zijn we van alles voorzien: douches, keuken, living. Er is een slaapzaal voor vrouwen en één voor mannen. De brandweermannen slapen hier, ik niet. Ik ben hier elke dag van 8 tot 15 uur. Tenzij er een interventie is en ze me bellen, dan kom ik direct.
Buiten de momenten dat jullie moeten uitrukken voor één of ander incident, zijn er ook rustige momenten. Dan verblijven jullie in de kazerne om de dagelijkse taken uit te voeren. Hoe verloopt een gewone dag en wat zijn dan de taken van een brandweerman?
Wel ‘s morgens gebeurt de wisseling van de wacht na 24 uren, telkens om 08.00 uur. Wat er elke morgen moet gebeuren is het nakijken van de wagens. De vrachtwagens moeten in perfecte staat zijn. Ze kijken minutieus na of er geen materiaal ontbreekt, of alles nog werkt. Ze starten de machines. Alles wat in de vrachtwagens ligt moet nagekeken worden want wanneer er interventie nodig is moet alles perfect werken. We willen niet dat er iets niet werkt als we daar aankomen, bv. bij een verkeersongeluk. Als dan het snijtoestel niet werkt, komt het raar over en kan dan fataal zijn.
Dan is er een oefenuurtje voor theoretisch testen en daarna gebeurt de schoonmaak van de wagens. ‘s Middags lunchen we en in de namiddag doen we wat fitness en fysieke oefeningen. En ‘s nachts, als er niets gebeurt, dan slapen we.
Dan komt plotseling een noodoproep binnen die het adrenaline-niveau doet stijgen. Alles staat in rep en roer, de taken zijn verdeeld maar alles moet gecoördineerd worden. Kan je beschrijven wat er na een oproep gebeurt en hoe lang het duurt voor jullie de poort uit zijn?
Er is iemand die verantwoordelijk is voor het aannemen van de oproepen. Hij krijgt te horen wat er aan de hand is. We hebben een softwaresysteem waar we kunnen zien waar de interventie nodig is en we kunnen dan de juiste route naar de wagen sturen. Als we de route eenmaal hebben doorgestuurd, vertrekt de wagen zo snel mogelijk naar de plaats waar de brandweer nodig is.
We zouden moeten - het lukt ons bijna altijd – uitrijden binnen de minuut, anderhalve minuut. Het lijkt een grap maar één of twee minuten in een leven is cruciaal. Voor slachtoffers van een verkeersongeluk of iemand in een brandend huis is een minuut een eeuwigheid. Daarom is de tijd van aankomst en de tijd van actie ondernemen heel belangrijk, levensbelangrijk zelfs. Ook bij branden is het belangrijk op tijd te komen omdat elke brand klein begint. Als je te lang wacht zal het veel erger zijn.
Bij een interventie beslist de korporaal wat iedereen moet doen, ter plekke observeert hij de situatie en begint orders te geven: jij en jij hier, jij daar, jij dat snijden enz. Als de zaken ingewikkelder worden, bellen ze mij; ik kom en neem dan de leiding over.
Mijas is een heel diverse gemeente met een groot grondgebied waar heel wat incidenten zich voordoen. Tijdens het zomerseizoen verviervoudigt het inwonersaantal door toerisme en gebeuren er veel meer ongelukken. Welke types komen het meeste voor?
Hier in Mijas hebben we vooral in de maanden juni tot september problemen met bosbranden. Daarbuiten, in de winter, hebben we veel interventies in woningen, problemen met de kachel, keukenbranden. Er gebeuren ook veel verkeersongelukken, we hebben hier de autosnelweg AP-7 en de autoweg A-7 met veel verkeer.
Het meeste werk hebben we echter aan bosbranden. Dit jaar is het heel erg. Het heeft sinds oktober en november bijna niet meer geregend en we hadden een heel droge lente wat op allerlei gebied zeer problematisch is.
Omdat Mijas zoveel bossen en natuur bezit is het gevaar voor bosbranden sterk aanwezig en is de brandweer zeker deze maanden voortdurend in staat van paraatheid. Wat mogen de mensen zeker niet doen en wat zouden ze moeten dan als ze een brand zien in de natuur?
De focus ligt op de bescherming van de bossen. In de wet zijn datums vastgelegd. Het is dus totaal verboden vanaf de eerste juni tot de 15de oktober om eender welk type vuur te maken. Niets verbranden, geen barbecues in beboste zones of dergelijke. Bij de grote brand in Guadalajara van 2012 stierven door nalatigheid bij een barbecue 12 boswachters.
Als je een brand of veel rook ziet is het beste wat je kan doen het nummer bellen dat heel de wereld kent: 112. Dan zullen ze je vragen stellen, waar ben je, wat zie je, wat is er gebeurd? Belangrijk om te weten is dat om dit nummer te bellen je geen saldo hoeft te hebben op je mobiele telefoon. Je kunt 112 altijd bellen in heel Spanje.
In deze tijden van media en communicatie is het veel makkelijker om de mensen op de hoogte te brengen van wat er aan de hand is. Hoe communiceren jullie met de mensen; hoe verspreiden jullie het nieuws over ernstige feiten?
Er is geen echte officiële Facebook pagina. Maar wat vandaag de dag wel waar is, is dat met de sociale media, iedereen binnen 2 minuten van alles op de hoogte is. Je hebt altijd mensen met hun mobieltje bij de hand.
Wij hebben op Facebook een pagina van onze brandweer die goed up-to-date is en door een collega wordt bijgewerkt. We proberen, zeker wat betreft bosbranden, de mensen op de hoogte te houden over welke huizen in gevaar kunnen zijn, enz.
Een brandweerman is, zoals ik al eerder heb gezegd een speciaal iemand. Het belangrijkste is dat jullie je voor ogen houden dat hij zijn leven op het spel zet voor anderen. Dus wees voorzichtig op de weg, in de natuur, overal. Het is niet enkel jullie leven.