De sardine, hét zomervisje bij uitstek
27 Juni 2019
Houd je van sardines, dan is Andalusië een paradijs. Ik word altijd blij van deze kleine visjes die je op de markten aan de Costa del Sol vrolijk tegemoet glimmen. Ze zijn zo vers dat ze direct uit zee lijken te komen. Wist je trouwens dat een sardine een leeftijd kan bereiken van maar liefst 15 jaar?
In de oudheid vingen de vissers gigantische scholen zilverkleurige visjes voor de kust van het Italiaanse eiland Sardinië. Sindsdien is de soortnaam niet veranderd en spreken we van sardine of sardientje – sardina in het Spaans.
De sardine hoort bij de familie van de haringachtigen, zoals ook ansjovis en sprot. Het leefgebied strekt zich uit van de Atlantische Oceaan tot de Middellandse Zee en de scholen zwemmen op een diepte van 10 tot 100 meter. Het vangstseizoen loopt van juni tot november en de minimum maat bij de vangst is 11 centimeter. Plankton is het favoriete voedsel van het visje.
Je herkent sardines aan de grote ogen, de zilverkleurige flanken met stippen en de iets uitstekende onderkaak. De vis heeft een lengte van maximaal 25 centimeter. De schubben zijn groot en laten makkelijk los, terwijl het vlees stevig en licht gekleurd is.
Verser dan vers!
Zoals alle vis moet ook de sardine kakelvers zijn. Frisse ogen, een vochtige en glanzende huid, en helderrode kieuwen zijn de beste indicaties voor een optimale versheid. En ze moeten naar niets anders ruiken dan de zee.
Om een tranige smaak te voorkomen is het verstandig de visjes direct schoon te maken en dezelfde dag nog te consumeren. Sardines hebben omega-3-vetzuren. Dat is ontzettend gezond, maar maakt ook dat de vis kort houdbaar is. Bovendien vertroebelen ingewanden de smaak.
Wrijf onder stromend water de schubben weg en snijd de kop aan de bovenkant los van de graat. Trek de kop richting de buik, zodat de ingewanden direct meegaan. Bewaar de schoongemaakte visjes vervolgens gekoeld.
Vet gezond!
Vette vissoorten, ofwel pescados azules, als sardines, ansjovis en makreel zijn een weldaad voor het lichaam. Ze zijn een gezonde bron van eiwitten en zitten vol essentiële omega-3-vetzuren. Ze bevatten antioxidanten, maar ook vitaminen en mineralen, zoals vitamine B12 en D, calcium, fosfor en selenium. De gezondheidsvoordelen zijn legio: goed tegen hart- en vaatziekten, versterkend voor de botten en ook goed voor het immuunsysteem.
‘s Zomers op zijn best
In de zomer is de smaak van het visje op zijn best. De stijgende temperatuur van het zeewater zorgt voor een toename van plankton en de sardientjes doen zich flink tegoed aan hun favoriete voedsel. Ze overeten zich als het ware. Al die overdaad slaan ze op als vet om in het broedseizoen, meestal in de koudere winter, te verbruiken. Tijdens de bereiding wordt het vet vloeibaar en dat verhoogt het aroma van het vlees.
Sardinas, sal y fuego
Sardines zijn heerlijk in allerlei gerechten en je kunt er werkelijk alle kanten mee uit. In de oven gebakken, a la plancha of opgerold met bijvoorbeeld een zoetzure of kruidige vulling – het is allemaal niet te versmaden. Gemarineerde zure exemplaren zijn een smakelijke toevoeging aan ajoblanco, de verfrissende koude amandelsoep van Zuid-Spanje.
In de zomer is de espeto de sardinas dé culinaire delicatesse van de Andalusische stranden. In de chiringuitos bereiden de espeteros ze in oude vissersboten, die omgebouwd zijn tot kleurrijke barbecues. De sardines gaan aan een spies en worden naast het smeulende hout in het zand gestoken. Tijdens de moragas, de nachtelijke zomerfeesten aan het strand, zoals bijvoorbeeld La Noche de San Juan op 23 juni, is het de gewoonte om sardientjes en andere kleine vissen in de vreugdevuren te roosteren.
La sardina: está para chuparse los dedos (De sardine is om je vingers bij af te likken) en het ultieme symbool van de Andalusische liefde voor de zomer en het strand.