Kersttradities in Andalusië
13 December 2018
De kerstperiode is weer ingegaan, en dat is goed te merken in Andalusië. Hier viert men vooral ‘Nochebuena’ (kerstavond), in huiselijke kring met een feestelijk diner, bestaande uit schelp- en schaaldieren, lamsvlees of kalkoen, vaak gevolgd door een ‘tronco de Navidad’ (chocolade boomstronk).
Onder de boom – met standaard een kerststal (belén) liggen kerstcadeaus en men wenst elkaar alvast een gezond en gelukkig uiteinde. Op tafel staan vaak de typische kerstkoekjes (dulces de Navidad) en er wordt geproost met cava of champagne. Traditiegetrouw gaan nog steeds veel families om middernacht naar de kerstmis (Misa del gallo).
Kersttradities en -lekkernijen
Op scholen wordt in december veel aandacht besteed aan de feestdagen. In de aanloop naar Kerstmis en de kerstvakantie worden hier kerststerren (pascuas de Navidad) verkocht, gaan de kinderen langs de deuren met kerstbonbons, is er vaak een kerstmarkt, en komen de Driekoningen alvast een bezoekje brengen aan de basisscholen.
De ‘Lotería de Navidad’ (kerstloterij) is op 22 december op de televisie te volgen. De kinderen van het Colegio de San Ildefonso uit Madrid zingen de getrokken getallen; een traditie uit de tijd van generaal Franco. De school San Ildefonso was destijds een weeshuis en de weeskinderen mochten tijdens de loterij zingen, in ruil voor een aalmoes. De hoofdprijs van zo’n € 4.000.000 noemt men ‘El Gordo’.
25 december - eerste kerstdag - wordt net als kerstavond, met familie en vrienden en een goede, maar meestal iets eenvoudiger maaltijd, gevierd.
Op eerste kerstdag worden in steeds meer gezinnen de kerstcadeaus van Papá Noel uitgepakt. Traditiegetrouw werden alleen met Driekoningen cadeaus gegeven, maar de gewoonte om met Kerst al ‘uit te pakken’ is overgewaaid uit andere landen en nu ook al jarenlang heel gangbaar in Spanje.
In Andalusië wordt tweede kerstdag niet gevierd, in enkele andere regio’s van Spanje wel.
De bekende koekjes van reuzel met chocolade of amandelen (mantecados), de zoete notenstengels (alfajores), kerstkransjes met kaneel en zoete witte wijn (roscos de vino), kerstkoekjes met kaneel (polvorones) en amandelkoekjes (empiñonados), oftewel: de ‘dulces de Navidad’, zul je nog zeker tot aan Driekoningen overal zien liggen.
Vertier rond kerst
De ‘zambomba’, een instrument dat in het Nederlands de foekepot of rommelpot wordt genoemd, kun je in de kerstperiode beluisteren in de ‘casetas flamencas’.
Het instrument bestaat uit een trommel of kruik waarover een dierenhuid of varkensblaas strak gespannen is. In het midden steekt men een rietje en bij het ritmisch heen-en-weer bewegen hiervan, ontstaat een zoemend geluid.
In Jerez werd dit evenement rondom de ‘zambomba’ al in de 18e eeuw gevierd in de flamencowijken van Santiago en San Miguel. Dit feest van flamencodans en traditionele kerstliederen, vergezeld van sterke drank, churros en soep, wordt rond kerst nog steeds gevierd door de inwoners van Jerez.
Sevilla is dé stad om de kerstsfeer op te snuiven. De prachtig verlichte straten, de diverse kerstmarkten en op de achtergrond de ‘villancicos’ (kerstliederen), maken het kerstplaatje compleet.
De stad Málaga mag natuurlijk niet vergeten worden, ook hier ademt alles kerstsfeer. De Calle Larios en de Alameda Principal worden vanaf half november versierd met duizenden lampjes (die 30 november voor het eerst aangaan, een belevenis!).
Er vinden in Málaga-stad diverse kerstevenementen plaats, de winkels liggen er vol met kerstproducten en de ene kerststal is nog indrukwekkender dan de andere.
Een sfeervolle kerst gewenst!