Ronda, de bruisende wijnstad
22 Maart 2021
We kennen Ronda vanzelfsprekend van zijn prachtige en wereldberoemde brug (Puente Nueva) over een diepe kloof (El Tajo). Deze fotogenieke plaats krijgt echter ook steeds meer faam vanwege zijn wijnen. Ronda is dé wijnstad van de provincie Málaga en steeds meer bezoekers komen vooral daarvoor. Inmiddels zijn er ruim 25 bodega´s actief in de Serrania de Ronda ( het berggebied rond Ronda) en dit aantal groeit gestaag.
Jonge enthousiaste wijnmakers zorgen voor een storm aan vernieuwing. Diverse bodega´s spelen goed in op de toekomst en maken alleen ecologische wijnen (oa. Schatz, Kieninger, Samsara en Pasos Largos). Andere wijnmakers, op zoek naar hun culturele erfenis, blazen ook het gebruik van autochtone druiven nieuw leven in (La Melonera). De kwaliteit van de wijnen heeft zich tot een uitstekend niveau ontwikkeld en vindt gretig aftrek vooral in noord Spanje (Madrid en daarboven). Daar gaan de wijnen de concurrentie aan met de mooiste Rioja´s en Ribera del Duero´s. Ook is er steeds meer export naar Europese landen, de Verenigde Staten en China.
Slenterend door de kleine pittoreske straatjes in Ronda zien we volop authentieke wijnbarretjes en restaurants waar de wijnen worden gekoppeld aan de culinaire streekgerechten. Een paradijs voor de wijnliefhebber en de culinaire fijnproevers.
Ronda ontwaakt
Ondanks het feit dat de Feniciërs de wijnbouw naar Andalusië brachten, waren het vooral de Romeinen die voor de eerste grote impuls zorgden in Ronda, zo´n 50 jaar voor Christus De overblijfselen van hun nederzetting, Acinipo (letterlijk; wijnland) sieren nog steeds het landschap.
Merkwaardig genoeg beleefde de wijnbouw ook tijdens de overheersing door de Moren een bloeiperiode. Het was de druifluis die eind negentiende eeuw, zoals in geheel Europa, de wijnbouw ten gronde richtte. Het duurde tot het einde van de twintigste eeuw voordat Ronda langzaam uit zijn lange slapende bestaan ontwaakte met het project van de flamboyante Prins van Hohenlohe.
Deze jetset ster uit Marbella zag samen met de Madrileen Juan Manuel Vetas (inmiddels eigenaar van bodega Vetas) de uitstekende mogelijkheden van de verlaten wijngaarden van de Serrania de Ronda. Juan Manuel emigreerde al op jonge leeftijd naar de Medoc in Frankrijk en werkte daar voor diverse prestigieuze chateau´s. De prins en hij produceerden samen op Bordeaux stijl geïnspireerde wijnen. Met een vleugje Franse bravoure en kennis ontlook een voorzichtig, nieuwe bloeiende toekomst voor de regio. Hun invloed is tot op de dag merkbaar. In hun kielzog kwamen innovatieve wijnmakers als ´mister biodynamische wijn´ Frederico Schatz en Manuel Maria Lopez Dominquez.
De laatste is geboren en getogen in Ronda en reisde als flamenco zanger de gehele wereld over om in 1998 zijn eerste wijngaard te kopen en zijn bodega Pasos largos te starten. Inmiddels behoren zij tot de ´oude garde´. Mooie voorbeelden van recent gestarte bodega´s door hele jonge wijnmakers zijn Samsara en Badman wines.
Het klimaat en ´terroir´ van de Serrania de Ronda bieden vele mogelijkheden
De Serrania de Ronda bevindt zich op een hoogte van 750 tot 1000 meter boven zeeniveau en heeft een mediterraan klimaat. De gemiddelde temperatuur is 15C. Er is een aanzienlijk temperatuurverschil tussen dag en nacht tijdens de rijpingsperiode van de druiven.
De lage nachttemperatuur is belangrijk voor de druiven om af te koelen en als het ware rust te krijgen van de zinderende warmte van de dag. Daarmee ontwikkelt de druif onder andere voldoende zuren om er een evenwichtige wijn van te maken. Een wijn van ´gekookt fruit´ wil immers niemand. Ook de nabijheid van de Middellandse Zee zorgt voor een verkoelende invloed die het mogelijk maakt zo zuidelijk kwaliteitswijnen te maken.
De hoge dagtemperaturen zijn daarentegen ook belangrijk om bijvoorbeeld een laat rijpende druif als Petit Verdot uitstekend te laten gedijen. Door de diverse valleien en de verschillende orientaties van de wijngaarden ten opzichte van de zon (van noord tot zuid en alles daartussen), is sprake van een veelheid aan microklimaten waar de wijnmakers gebruik van kunnen maken bij het planten van druivensoorten en de keuze van de wijnstijl.
De bodem bestaat uit zand, klei en kalksteen. De bovenlaag van de bodem bestaat vooral uit arme kleiachtige grond. Vettere klei met meer organisch materiaal bevindt zich in de lager gelegen wijngaarden in de valleien nabij rivierbeddingen. In de Serrania de Ronda is bodemsamenstelling geschikt voor veel bekende internationale druivensoorten en geheel anders dan bijvoorbeeld de harde leisteen lagen van de Axarquía waar de moscatel druiven zo goed gedijen en met hun wortels de grond diep doorboren op zoek naar voedingsstoffen.
Kortom klimaat en ´terroir´ bieden volop mogelijkheid om een breed aanbod van vooral stille (niet versterkte) kwaliteitswijnen met diverse stijlen te produceren.
Ronda is vooral rood
Natuurlijk worden er ook prima witte wijnen en zelfs ook een paar rosé wijnen gemaakt in de Serrania de Ronda. Zoals de bourgondische minerale Chardonnay van Schatz of de heerlijke botterbabbelaar van dezelfde druif van Descalzos Viejos.
Toch zijn de rode wijnen het belangrijkste handelsmerk. Van robuuste bodies tot subtiele lichte fruitexplosies, het is er allemaal. De belangrijkste rode druivensoorten zijn Cabernet Sauvignon, Syrah, Petit Verdot, Pinot Noir, Tempranillo, Tintalla de Rota (Graciano), Granacha en Merlot.
De zware, krachtige druivensoorten domineren het pallet wat zich weerspiegelt in een aantal iconische wijnen uit de streek zoals de Petit Verdot Gran Reserva van bodega Vetas en Gadeo van Cortijo de Aquilares beiden gemaakt van 100% Petit Verdot. Het klimaat is voor deze hele speciale druif niet alleen geschikt voor betere en snellere rijping aan de stok maar zorgt ook voor van nature zachtere tannines in de druif die niet een ellenlange vat- en flesopvoeding behoeven.
Daarnaast zijn er volop blends van de diverse druivensoorten die zorgen voor mooie uitgebalanceerde wijnen.
Goede voorbeelden zijn Payoya Negra van Bodega Melonera (Tintalla de Rota, Rome, Syrah), Pago El Espino van bodega Cortijo Los Aguilares (Petit Verdot, Tempranillo, Syrah) en Lunares Tinto 2018 van Bodegas Lunares (Syrah, Tempranillo, Merlot, Granacha). Deze laatste wijn werd onlangs uitgeroepen tot beste rode wijn van dit jaar uit de provincie
De knisperende, sprankelende Tempranillo van de jonge wijnmakers van Badman wines illustreert dat ook deze frisheid in het uiterste zuiden van Spanje mogelijk is. Ronda is vooral rood en het vergt een ontdekkingsreis om deze tot haar verre horizonten te verkennen.
Wijntoerisme bloeit volop
Voor de ware wijntoerist is een bezoek aan een van de vele bodega´s in de omgeving van Ronda een ´must´.
Inmiddels stellen vele bodega´s hun deuren open en ontvangen met veel enthousiasme gasten. Diverse wijnroutes zijn samengesteld voor diegenen die meerdere bodega´s op dezelfde dag willen bezoeken.
Twee favorieten van de Málaga Wine Guide geven slechts een bescheiden indruk van de mogelijkheden die het wijntoerisme in de omgeving van Ronda biedt.
Descalzos Viejos is de bodega van de Argentijn Flavio Salesi en Paco Retamero uit Málaga.
Zij kochten in 1998 het beeldschone oude klooster uit 1505 en werkte vervolgens vijf jaar aan de restauratie en verbouwing tot bodega. Het juweeltje hangt als een vogelnest aan de stijle wand van de heuvel waarop Ronda is gebouwd. Toen het klooster naar de stad verhuisde bleven de monniken de tuinen destijds ´descalzos´ ofwel blootvoets bewerken, vandaar de naam. De wijngaarden bevinden zich recht onder het klooster in de mooie vallei ´Hoya del Tajo´. Hier manifesteert zich zo´n belangrijk microklimaat omdat het er altijd een paar graden warmer is dan in de rest van de omgeving hetgeen de rijping van de druiven ten goede komt (bodega Samsara heeft er ook zijn wijngaarden).
Zo verfijnd en met respect voor het verleden als de eigenaren de renovatie van het klooster ter hand hebben genomen (Flavio is van origine architect) zo maken zij ook prachtige wijnen. Nippend aan een goudgeel glas witte wijn, onder de ruisende schaduw van een oude avocado boom in de kloostertuin, waan je jezelf heel toepasselijk in hogere sferen. Een bezoek aan deze bodega prikkelt alle zintuigen.
Bodega Schatz van Frederico Schatz bevindt zich ook vlakbij Ronda. Frederico is een fervent aanhanger van de biodynamische landbouw die nog een stap verder gaat dan de ecologische. Er wordt integraal gekeken naar alle natuurlijke processen die van invloed kunnen zijn op het verbouwen van druiven tot en met de stand van de maan.
De wijngaarden van Bodega Schatz zijn omzoomd door bomen en vegetatie die vogels aantrekken die op hun beurt insecten opeten die schadelijk kunnen zijn voor de druiven. Pesticiden zijn voor hem een taboe.
Frederico Schatz kan als geen ander gepassioneerd vertellen over hoe zijn filosofie in zijn werk gaat. Op basis van zijn biodynamische werkwijze maakt hij culinaire wijnen met een geheel eigen unieke stijl.
Of het nu gaat om een mooie wijn- en tapastour, een boeiende wijn bij het diner thuis of een bezoek aan een van de vele uitstekende bodega´s, Ronda ´rules´.