Spetteren, spatten en oefenen
27 Juni 2018
¨Kan ik iets zelf doen om mijn klacht te verminderen? Oefenen in het zwembad misschien?¨ wordt er hoopvol gevraagd. Normaal zijn patiënten niet zo happig op huiswerk, maar nu de zomer voor de deur staat, lokt het water en ineens is men wel enthousiast om zelf aan de slag te gaan. Wat een luxe is het toch, om te wonen en te werken waar zovelen de beschikking hebben over zon, zee en zwembad.
Oefenen in het water is een goed idee bij vrijwel alle klachten, maar waar men in normale doen zonder nadenken richting zwembad verdwijnt en het water in duikt om een baantje te trekken, is dit niet zo vanzelfsprekend als men tijdelijk slecht ter been is, krom staat van de rugpijn of net aan een schouder geopereerd is, om maar een paar voorbeelden te noemen. Deze maand enkele tips en adviezen om in die gevallen toch de duik te kunnen wagen én de klacht te helpen verminderen.
Let er allereerst op dat een eventuele wond echt goed genezen is voordat u gaat zwemmen. Als daar twijfel over bestaat, wacht dan nog een paar dagen.
In het geval dat u tijdelijk slecht ter been bent of met hulpmiddelen loopt, is het vervolgens zaak om voor vertrek richting bad de afstand en eventuele obstakels in te schatten. U zou niet de eerste zijn die na een heupoperatie halverwege het zwembad, leunend op krukken, vertwijfeld naar enkele treden staat te kijken die u tot nu toe zonder nadenken heeft genomen, en welke ook nog eens bedekt zijn met ongelijke tegels, terwijl de ijzeren leuning -die uitkomst zou moeten bieden- nu door de zon te heet is om vast te pakken. Andere obstakels die lastig zijn als men even wat minder stabiel is, zijn schuine hellingen, gras, gladde tegels en simpelweg de afstand tot het bad. Oplossingen zijn meestal wel te vinden gelukkig, maar moeten van tevoren geregeld worden.
En hoe is de toegang tot het bad? Is er een goede trap met leuning om het water in te komen? En nog belangrijker: is het mogelijk om er weer uit te klauteren? Zo heeft bijvoorbeeld het zwembad in de urbanisatie waar ik woon een trapje waar iemand met een schouderklacht of een stijve knie zich beslist niet mee uit bad kan hijsen.
Als alle obstakels overwonnen zijn, kan er eindelijk van het water genoten worden. Nederlanders en Belgen denken bij zwemmen al snel aan baantjes trekken met de schoolslag, maar deze slag vraagt veel strekking van de rug en nek, alsmede een grote beweeglijkheid van de schouder en is daarom nogal eens pijnlijk. In dat geval kan men er beter van af zien. Overigens is voor iemand met een knieprothese de schoolslag helemaal en voor altijd af te raden, daar de ronddraaiende beweging niet samengaat met de mogelijkheid tot bewegen die de prothese biedt.
Rugzwemmen biedt bij veel klachten een alternatief, maar is niet voor iedereen weggelegd of wordt als vervelend ervaren door het verlies aan overzicht. Mijn advies bij fysieke klachten is dan ook: vergeet het woord zwemmen en vervang het door oefenen: loop door het water en varieer snelheid of hakken/tenen, maak een fietsbeweging met de benen terwijl men op de rug ligt, doe een schoolslag met de armen in stilstand (in dat geval hoeft men de arm niet zo hoog op te tillen), en met een schuimrubberen ¨noodle¨ (¨churro¨ in het Spaans) als hulpmiddel kan er nog veel meer verzonnen worden.
Bij een fysieke klacht: zorg ervoor dat u veilig uit en thuis komt. Vraag altijd de eerste keer iemand mee die tot steun kan zijn en oplossingen kan aandragen bij eventuele obstakels. En opgelet bij het bad, want nat = glad. Mocht u in zee willen zwemmen, verzeker u er dan van dat u de afstand van de auto naar het water kan overbruggen en u voldoende evenwicht heeft om zand en golven het hoofd te kunnen bieden.
En als altijd: haastige spoed is zelden goed. Als u even wat minder stabiel bent en over gladde natte tegels onderweg bent naar uw handdoek, laat die telefoon dan liever rinkelen en blijf u concentreren totdat u veilig en wel lekker in het zonnetje zit of ligt.
Een half uurtje bewegen in het water is voor vrijwel iedereen goed, zowel mét als zonder fysieke klacht. Indien u uw veiligheid in het oog houdt en er voor zorgt dat tijdens het oefenen of zwemmen niets pijn doet, kan er eigenlijk maar weinig fout gaan.
Ik wens u een fijne zomer toe, met veel spetter-, spatter- en oefenplezier!