Worden we afgeluisterd?

Je hoort het steeds vaker: iemand krijgt reclame op Facebook, Google, Youtube, etc. over een onderwerp waar ze over gesproken hebben, zonder dit ooit ergens te hebben ingetypt. Alsof ze worden opgenomen en vervolgens aangepaste reclame krijgen. Is dit toeval? Worden we afgeluisterd of is het iets anders?

Het is niet onbekend dat bedrijven zoals Google, Apple en Facebook data delen en verkopen. Persoonlijke data zijn veel geld waard. Dit betekent echter niet dat als je iets in Google zoekt, en hier vervolgens reclame over krijgt op Facebook, Google deze data met Facebook deelt. Voor dit soort gerichte reclame worden “tracking cookies” gebruikt. Daarbij komt nog dat veel websites “Facebook Plug-ins” gebruiken zoals b.v. een “vind ik leuk” knop of een venster die de laatste Facebook berichten laat zien. Wat natuurlijk leuk kan zijn, maar ook betekent dat elke website die u bezoekt en die zo´n “Facebook Plug-in” heeft dit doorgeeft aan Facebook. Facebook ziet dus veel meer dan de meeste mensen denken.

Het zelfde kan men zeggen over Google. Bijna alle websites op het internet maken gebruik van “Google Webmaster Tools” en “Google Analytics” om te kunnen zien dat hun website geen fouten bevat, hij goed geïndexeerd wordt en natuurlijk hoeveel bezoekers de pagina heeft.

Bent u in uw Google account ingelogd, en zoekt u een website via yahoo.com of duckduckgo.com dan is de kans extreem groot dat Google volledig op de hoogte is over welke websites u bezoekt, zonder dat u google.com gebruikt, gezien waarschijnlijk 99% van de door u bezochte websites “Google Analytics” gebruikt. De hoeveelheid data die Google tot hun beschikking heeft moet niet onderschat worden.

Als we de samenzweringstheorieën even vergeten is het doel van Google om u gerichte reclame te geven. Hoe gerichter deze reclame is des te groter de kans dat er op de reclame geklikt wordt.

Bedrijven die Google betalen voor reclame willen natuurlijk zoveel mogelijk potentiële klanten bereiken. Des te meer Google over zijn gebruikers weet des te beter kan Google de reclame aan de juiste persoon laten zien. Iedereen kan in principe op Google en Facebook adverteren, ga er echter niet vanuit dat iedere klant van deze bedrijven dezelfde behandeling krijgt. Als u namelijk een flink budget heeft van een paar honderd miljoen krijgt u een heel andere behandeling en toegang tot meer data.

Gegevensmakelaars

Uiteraard blijft het niet bij Google and Facebook, er zijn verschillende grote gegevensmakelaars die hun geld verdienen door het kopen en verkopen van data en uiteraard de bedrijven die de gegevens verzamelen en aan de makelaar verkopen. Denk hier bij aan het kopen en verkopen van lijsten met namen, e-mail adressen, telefoonnummers, GPS data. etc.

We kunnen als voorbeeld een telemarketing bedrijf nemen dat net begonnen is. Dit bedrijf koopt bij een gegevensmakelaar een lijst met telefoonnummers van potentiële klanten die ze kunnen opbellen. De prijs van deze lijst is afhankelijk van de kwaliteit. Als ze naast de telefoon nummers ook weten in welke regio de mensen wonen en wat hun leeftijd is kost deze lijst uiteraard meer.

Voor elk product is er een doelgroep. Als we een product verkopen dat het meest verkocht wordt aan vijftigplussers dan is het natuurlijk veel beter een lijst met telefoonnummers te hebben van vijftigplussers. De vraag is alleen hoeveel te betalen om rendabel te blijven. Uiteraard kan dit bedrijf ook een goedkope lijst met telefoonnummers kopen, deze van extra informatie voorzien (door ze te bellen) en het weer door verkopen.

Een lijstje van telefoonnummers en namen is echter maar het puntje van de ijsberg. En het wordt nog erger als we er rekening me houden dat niet elke gegevensmakelaar volledig legaal opereert.

Het zal niet de eerste keer zijn dat een groot bedrijf aangeklaagd wordt omdat ze zich niet aan de privacy wetgeving houden. Maar ja, wat is een paar miljoen boete voor een miljarden bedrijf?

Algemene voorwaarden & privacybeleid

• Wel eens de algemene voorwaarden & privacybeleid van Windows of Android gelezen?
• Die van de websites die u vaak gebruikt?
• Die van uw Apps?
• Korting kaarten?
• Bank?
• Telefoon aanbieder?

Het antwoord op deze vragen is waarschijnlijk: nee.

Maar wat maakt het uit als niemand het leest en standaard op “Akkoord” drukt. Op het moment dat u deze gaat lezen zal u er versteld van staan welke data verzameld worden en aan derde partijen doorgegeven. Zelfs als u een privacybeleid leest waar in staat dat uw gegevens met zogenaamde vennoten gedeeld worden, bekijkt u dan eerst wie deze vennoten zijn voordat u met het privacybeleid akkoord gaat?

Al uw data voor 5 € korting

Tenminste als u de Lidl App gebruikt. Korting is natuurlijk leuk maar zijn uw privé gegevens zo weinig waard? Uw naam, adres, telefoonnummer etc. voor 5 euro. En vervolgens alles wat u bij Lidl koopt, uw GPS gegevens, uw koop- en klik gedrag voor de 1 € die u misschien bij een aankoop bespaart of het gratis tasje t.w.v. 0,50 € ? Daarbij komt ook nog dat de Lidl App gemaakt is met Google Firebase en gebruikt maakt van Google Analytics. Hetzelfde geldt voor vele andere Apps en zelfs fysieke korting/klanten kaarten zoals b.v. de Corte Inglés, Supercor, Yves Rocher, etc.

Samenvoegen

Wat data hier, wat data daar, kan in de eerste plaats niet zo erg klinken. Maar wat als al deze data bij elkaar worden gevoegd? Een data profile bestaande uit al deze samengevoegde gegevens is veel geld waard. Daarom verzamelen gegevensmakelaars hun gegevens ook uit meerdere bronnen. Met extreem uitgebreide data profielen komen nieuwe mogelijkheden. Het is b.v. op basis van een data profile te voorspellen wanneer een echtpaar een baby op komst heeft en wanneer die geboren wordt, zonder op Facebook te kijken waar het waarschijnlijk ook wel op staat. Verandering van producten die u in de supermarkt of andere winkel koopt? Verandering in de hoeveelheid benzine die u maandelijks tankt, etc.?

Een zeer interessant data profile als u een bedrijft heeft die kinderwagens verkoopt.

Voorspellingen

Met genoeg data, kennis en massapsychologie is het mogelijk om te voorspellen waar uw toekomstige interesses liggen, wat trends worden, etc. Mensen zijn voorspelbaar, helemaal als je alles over ze weet.

Worden we afgeluisterd? Of is het mogelijk te weten waar u interesse heen gaat voordat u het weet? Of nog erger, hoeveel controle heeft u nog over waar uw interesses heen gaan?

Siri, Cortana en Alexa (de virtuele assistenten)

Als u één van de bovenstaande virtuele assistenten heeft wordt u afgeluisterd. Dit is echter niet erg en nodig voor de functionaliteit. Siri werkt op basis van stem commando’s. Op het moment dat u “Hallo Siri” zegt vraagt de App (virtuele assistent) wat u wilt. Zonder u af te luisteren kan Siri uiteraard niet weten wanneer u “Hallo Siri” zegt.

Maar niet alle virtuele assistenten zijn het zelfde. Wat u zegt moet verwerkt worden naar tekst. Bij sommige Apps gebeurt dit op uw telefoon en bij andere Apps wordt de stem opname naar een externe server verstuurd en daar verwerkt.

Dat wat we zoeken via een virtuele assistent wordt opgeslagen is zeker, maar dat ze zo ver gaan als ons 24 uur per dag op te nemen is zeer onwaarschijnlijk. Het risico voor de bedrijven van deze virtuele assistenten is te groot. En deze Apps worden regelmatig onder de loep genomen.

Hetzelfde kan ik over onbekendere Apps echter niet zeggen.

Andere Apps

Let u bij het installeren van een App goed op welke toestemmingen die nodig heeft? Vraag u zich af of deze toestemmingen nodig zijn? Gaat u er vanuit dat als een App 10 miljoen keer is gedownload hij wel oké zal zijn? Sommige van de meest gedownloade Apps zijn “Malware”, en gemaakt om uw gegevens te verzamelen en te verkopen.

Er staat tegenwoordig zo veel op een telefoon. En er wordt zelfs met de telefoon betaald wat de smartphone waarschijnlijk het meest aantrekkelijke doelwit voor criminelen maakt.

Een App van een onbekende ontwikkelaar maar toestemming geven tot al onze data zonder verder te kijken, omdat 10 miljoen andere mensen dit ook hebben gedaan?

Wordt vervolgd!

Ron Kuijsters Tokos